- Категория: Чеченский язык
- Просмотров: 2398
Туьйранера лулахой
Оха кхид1а хьо нохчийн меттан урокаш йовзийтар
25-гIа урок
Урокан цIе: Классал арахьара дешар. Туьйра «Лулахой».
Iалашо: 1. Классал арахьара дешарна лерина «Лулахой» цIе йолу туьйра дешархошна довзийта, чулацаман маьIна дан Iамо.
2. Туьйранаша адамийн юкъаметтигийн, Iер-дахарехь кхоллалучу гIуллакхийн ойлаяйтар; хьайбанаш, акхарой, олхазарш адамийн амалшца гайтар билгалдаккха Iамо.
3. Къастош меттигаш еша; инзаре-тамашийна, хила йиш йоцуш долу хIуманаш бакъдолуш санна далор къасто.
Урокана оьшу гIирс: урокан коьчална кечйина презентаци, керлачу дешнийн маьIна гойтуш кечйина слайдаш, тептарш, дошмалгаш, къоламаш, компьютер, экран, проектор, учебникаш, ловзаран кепана лерина кехаташ, урокан жамIдаран гIирс.
Урокан тайпа: керла хаарш довзийтаран урок.
Урок дIаяхьар.
I. Догдаийтаран мур.
II. Дешархойн долчу хаарийн актуализаци яран мур.
1. Дешархошца шерра ешар тIехь тобанашца къовсадаларца болх дIабахьар.
2. Хаттаршца чулацам къастор.
а) Кура Сай дIахеца хIунда дагадеара цхьогална?
аь) ХIун Iалашо йолуш дира цо иза?
б) ХIун маьIна ду хIокху туьйранан?
в) Акхаройн дахарехь адамийн дахарца цхьаьна догIуш дерг хIун ду?
г) ХIун башхалла ю хIокху туьйранан?
гI) ХIун ду хIара туьйра кхечу туьйранех къастош дерг?
3. Туьйранан чулацамна дехкинчу суьрташца болх дIабахьар.
III. Урокан керла коьчал йовзийтар.
1. Дешархошна, «Лулахой» цIе йолу туьйранан чулацам хьехархочо текст ешарца бовзийтар (298-301-гIий агIонаш).
2. Коьрта маьIна билгалдаккхарна къаьсттина тидам тIебахийтар.
3. Керлачу дешнийн маьIна инсерт кепехь къастор, дошамалгаш тIе дIа а яздеш (аьтто болчохь сурт а гойтуш).
IV. Iамийнарг тIечIагIдар.
1. Дешархошца шерра ешар тIехь тобанашца къовсадаларца болх дIабахьар.
2. Хаттаршца чулацам къастор.
а) Муьлш бара лулахь Iаш-бехаш?
аь) ХIун тайпа лулахойн юкъаметтиг билгалйолу туьйранахь?
б) ХIун дара лулахойн барт цахиларан бахьана?
в) Тешам боцу хьошалгIа кхайкхар билгалделирий дийнаташна?
г) Тешнабехк бан гIиртина лулахой-акхарой муха кхерийра хьошалгIа кхайкхинчара?
гI) Муьлха кица дало мегар ду хIокху туьйранан чулацамна?
4. Дешархошка яххьашца туьйра дешийтар.
5. «Дагалаца» ловзаран кеп дIаяхьар (туьйранашкахь йийцина хIуманаш, суьрташ гойтуш церан цIераш билгалъяхар).
V. Урокан жамI дар.
1. Муха хийтира шуна «Лулахой» цIе йолу туьйра?
2. Туьйра доьшуш хIун ойла кхоллаелира шун?
3. Дешархойн хаарийн мах хадор.
VI. Рефлексин мур.
1. Урокехь суна дика хеттарг дара…
2. Суна дика цахеттарг…
3. Суна атта хеттарг…
4. Суна хала хеттарг…
5. Iалашоне кхачийнарг…
VII. ЦIахь: еша а, чулацам хаа а 298-301-гIий агIонаш; суьрташ дахка чулацамна. Текст яххьашца еша кечам бан.
ГАЙРБЕКОВА Марьям